10 نکته طلایی که در نبشی کشی ساختمان باید بدانید

یکی از مهم‌ترین مراحلی که برای ساخت هر ساختمان باید به خوبی آن را طی کنید، مقاوم سازی ساختمان نسبت به نیروهای خارجی است. منظور از نیروهای خارجی، فشارهای ناشی از زلزله یا وزش باد شدید است که باعث آسیب به ساختمان و سست کردن عناصر آن می‌شود. نبشی کشی یکی از بهترین راهکارها برای جلوگیری از بلایای طبیعی است که ساختمان، در معرض خطر آن‌ها قرار دارد. اگر نبشی کشی ساختمان (Application of angle bar) انجام نشود، امکان تخریب ساختمان بالا می‌رود و طبیعتا خسارات جانی و مالی زیادی را وارد می‌کند. هر مهندس ماهری، از اهمیت بالای نبشی کشی آگاه است و به همین دلیل، توجه ویژه‌ای به کیفیت نبشی کشی دارد و قیمت نبشی در کیفیت کارش تاثیر ندارد. در ادامه بیشتر درباره این مرحله مهم از ساخت و ساز صحبت خواهیم کرد. با ما همراه باشید.

1- نبشی کشی ساختمان فلزی

تا اینجا فهمیدید که نبشی کشی، روشی برای تقویت اسکلت فلزی ساختمان است و وظیفه اصلی آن، مقاوم‌سازی اسکلت ساختمان در برابر نیروهای خارجی می‌باشد. وظیفه اصلی نبشی انتقال نیروها و فشارهای اضافی است که از طریق دیوارهای ساختمان، باید به زمین منتقل شود. این کار، خطرات جدی ساختمان را کاهش می‌دهد. اگر نبشی کشی ساختمان صورت نگیرد، آن سازه استانداردهای لازم را نخواهد داشت و ممکن است با کوچک‌ترین فشار خارجی، از پا در بیاید. نبشی کشی برای ساختمان‌هایی که دیوار آن‌ها به وسیله آجر یا سفال ساخته می‌شود، واجب است چرا که در غیر این صورت دیوارها با کوچک‌ترین نیرو، تخریب می‌شوند.

2- آیا وال پست همان نبشی کشی است؟

شاید تا به حال برای شما هم این سوال مطرح شده باشد و کنجکاو باشید تا ارتباط وال پست و نبشی کشی را بدانید. وال‌پست همان نبشی کشی نیست بلکه نام مصالحی که با آن نبشی را اجرا می‌کنند، وال پست است. البته روش‌های دیگری هم برای این کار وجود دارد و تنها ابزار، وال پست نیست. برای مثال، می‌توانید این کار را به جای وال پست با قوطی، کلاف و یا ناودانی اجرا کنید. اما رایج‌ترین روش به وسیله وال پست اجرا می‌شود که از سایر مصالح، مطمئن‌تر است. اصلی‌ترین کاربرد وال پست در نبشی کشی ساختمان خودش را نشان می‌دهد.

3- قوانین نبشی کشی

رعایت همه استانداردها، مهم‌ترین چیزی است که مهندسین باید برای اجرای درست نبشی کشی به آن توجه کنند. رعایت ضوابط و قوانین این فرآیند، نتیجه مطلوبی را به همراه خواهد داشت. اما اگر اصول را در نظر نگیریم، در نتیجه ساختمان مقاومی در برابر زلزله، سیل، وزش شدید باد و حوادثی از این قبیل نخواهیم داشت و امکان خسارت‌های جانی و مالی زیادی وجود دارد. یکی از معیارهایی که باید قبل از نبشی کشی ساختمان به آن بپردازیم، طراحی نقشه‌های دقیق و با جزئیات است. در این نقشه‌ها باید محل اتصالات اجزای نبشی به کف و دیوارها مشخص شود. نقشه کشی درست، می‌تواند نظم کار شما را تضمین کند.

اگر مایلید درباره انواع نبشی و کاربردهای آن بدانید مقاله زیر را از دست دهید.

حتما بخوانید: معرفی انواع نبشی و کاربردهای آن

4- نحوه نبشی کشی ساختمان

پایه نبشی کشی بر اساس جوشکاری انجام می‌شود اما باید جای دقیق ورق‌های پلیت را که به ستون نصب می‌شوند، از روی نقشه پیدا کرد. بعد از این کار، از طریق جوشکاری، نبشی را اجرا می‌کنند. هنگام نبشی کشی تمام سطح یکی از دیوارها را با بلوک‌ها می‌پوشانند اما برای دیوار دیگر، باید وال پست‌ها را از وسط بلوک‌های دیوار رد کنند. البته این کار، به همین راحتی‌ها هم نیست و باید به وسیله اره مخصوص، بلوک‌ها را سوراخ کنید تا بتوان وال پست و پروفیل را از بلوک‌ها عبور داد. فراموش نکنید، همه نبشی‌ها مثل هم نیستند و انواع مختلفی دارند. در نتیجه استانداردها و ضوابط هر نوع، با دیگری متفاوت است. در ادامه با انواع نبشی‌ ها آشنا خواهید شد.

5- آشنایی با انواع نبشی‌ها در نبشی کشی ساختمان

نبشی، همان چیزی است که به وسیله آن، نبشی کشی را انجام می‌دهند. شکل ظاهری نبشی به شکل حرف L انگلیسی است. یعنی می‌توان گفت در نبشی، مقطع دو پروفیل فلزی به یکدیگر وصل شده و آن را به وجود آورده است. برای اجرای عملیات نبشی کشی، پروفیل‌های متنوعی وجود دارند و هرکدام دارای ویژگی‌های مخصوص به خود هستند. در ادامه ۶ مورد از این نبشی‌های مخصوص را نام می‌بریم.

۱- نبشی فابریک

۲- نبشی فلزی

۳- نبشی لقمه ای

۴- نبشی اسپیرال

۵- نبشی بال مساوی

۶- نبشی بال نامساوی

البته فراموش نکنید که با وجود این تنوع، کسی که باید در بین نبشی‌ها، نبشی درست را با توجه به شرایط هر پروژه انتخاب کند، مهندس است. همانطور که گفتیم ویژگی‌های این پروفیل‌ها با یکدیگر متفاوت است در نتیجه استفاده از آنها نتیجه یکسانی را به ما نخواهد داد. اما به طور کلی هدف همه این پروفیل‌ها، تقویت ساختمان در برابر نیروهای خارجی است. پیشنهاد میکنیم مقاله تحمل بار نبشی را از دست ندهید.

حتما بخوانید: تحمل بار نبشی

6- آشنایی انواع نبشی با توجه به مصالح به کار رفته در آن‌ها

این محصولات فلزی که تاثیر مهمی در مقاومت ساختمان شما دارند از نظر مصالح به کار رفته در ساخت، به دو دسته تقسیم می‌شوند:

۱- نبشی فلزی: همانطور که از اسم این دسته پیدا است، نبشی‌های فلزی را برای نبشی کشی در ساختمان‌هایی به کار می‌برند، که با اسکلت فلزی ساخته شده باشند. نبشی‌های فلزی را می‌توان از نظر شکل ظاهری به قوطی‌ها و ناودانی‌ها تقسیم کرد.

۲- بتن آرمه: نبشی‌هایی که برای ساختمان‌هایی با اسکلت بتنی استفاده می‌شوند در دسته بتن آرمه قرار خواهند گرفت. در این ساختمان‌ها مصالح بنایی بیشتر از فلز به کار رفته است.

7- آشنایی انواع وال پست از نظر ظاهری

همان‌طور که گفتیم وال پست یکی از اصلی‌ترین مصالح نبشی کشی ساختمان است که از نظر ظاهری می‌توان آن را به دو دسته تقسیم کرد. در ادامه قصد داریم به توضیح این دو دسته بپردازیم.

۱- وال پست‌های قائم: معمولا برلی دهانه‌های بزرگ از وال پست قائم استفاده می‌کنند. این وال پست‌ها از قسمت بالای تیرآهن طبقه پایین به مقطع تیرآهنِ طبقه بالاتر جوش می‌خورند.

۲- وال پست‌های افقی: دسته دوم شامل وال پست‌های افقی می‌شوند که معمولا مردم با آنها آشنایی بیشتری دارند. وظیفه اصلی آن‌ها، درگیر کردن دیوار با اسکلت و در نتیجه افزایش مقاومت سازه است. برای نبشی کشی ساختمان از وال‌پست‌های افقی در قسمت دیوارها استفاده می‌شود.

8- نبشی کشی دیوارهای خارجی

دیوارهای خارجی ساختمان معمولا از آجر ساخته شده‌اند و برای نبشی کشی آن‌ها از دو روش کلی استفاده می‌کنیم:

۱- با استفاده از تفنگ‌های میخکوب، نبشی‌ها به ستون‌ها متصل می‌شوند، البته می‌توان تسمه‌های مخصوص را جایگزین تفنگ‌های میخکوب کرد تا اتصال نبشی به ستون انجام شود.

۲- پلیت‌ها را قبل از مرحله بتن ریزی کاملا مشخص می‌کنند تا بعد از آن بتوانند نبشی‌ها را به طور استاندارد جوش دهند.

هر دو روشی که آن‌ها را معرفی کردیم دارای وجه اشتراک و تفاوت‌هایی هستند. مثلا در هر دو روش باید دقت کنید که مقطع دیوار به طور کامل داخل نبشی قرار بگیرد البته این اتفاق وقتی می‌افتد که نبشی‌ها به ستون‌ها وصل شده باشند. بعد از آن نوبت به میلگردها می‌رسد و باید میلگردها را به نبشی‌ها وصل کرد. قبل از جوش دادن نبشی به میلگرد، باید میلگردهای طولی را به میلگردهای عرضی وصل کرد و سپس میلگرد طولی را به نبشی مورد نظر جوش داد. این جوش دادن‌ها و اتصالات، همگی در راستای افزایش مقاومت ساختمان هستند

9- نبشی کشی ساختمان در دیوارهای داخلی

جزئیات نبشی کشی برای دیوارهای داخلی، کمی متفاوت‌تر از دیوارهای پیرامونی است. در این عملیات باید وال پست‌ها از اطراف به سازه فلزی وصل شوند. برای اجرای این روش باید یادتان باشد که اگر برای دیوارها از کلاف یا پروفیل‌های قائم استفاده شده، فاصله استاندارد بین دو پروفیل در دیوارها، باید ۶ متر باشد. این فاصله بین نبشی آنقدر مهم است که اگر طول بیشتر از ۶ متر باشد باید در ازای هر ۶ متر یک نبشی اضافه کنیم تا تعادل برقرار شود. گاهی اوقات لازم است که علاوه بر نبشی از کلاف و دیگر مصالح هم از دیوارها استفاده کنید. مثلا اگر طول دیوار ۴٠ برابر ضخامتِ آن باشد، حتما باید از کلاف برای آن استفاده کرد. جالب است بدانید دیوارهای بزرگ و طویل معمولا مقاومت کم‌تری در برابر نیروهای خارجی مثل زلزله یا وزش باد دارند. به همین دلیل است که می‌گوییم اگر طول دیوار ۴٠ برابر ضخامت آن باشد، باید حتما برای تقویت، از کلاف استفاده کنید. یادتان باشد استانداردسازی دیوارهای طویل و بزرگ باید طبق استاندارد جهانی و روی اصول انجام شود. دیوارهای آجری نباید عرض زیادی داشته باشند در واقع کم‌ترین ضخامت دیوار باید با عرض آن برابر باشد. اگر این برابری وجود نداشته باشد، باید از کلاف و وال پست به صورت همزمان در دیوار استفاده کنید. در نبشی کشی ساختمان باید به تیغه‌ها و لبه‌های قائم و عمود آن‌ها هم توجه کرد. این لبه‌ها را باید به ستون سازه یا یک دیوار عمود متصل کرد. این کار باعث تقویت بیشترِ ساختمان می‌شود به همین دلیل از اهمیت بالایی برخوردار است.

10- سایز نبشی کشی ساختمان

برای اجرای نبشی به پروفیل‌های مختلف و متعددی احتیاج داریم که از نظر سایز هم دارای تنوع بالایی هستند. این سایز معمولا بین ۵۰ تا ۱۵٠ میلی متر است که با توجه به کاربرد سازه و پروفیل، باید سایز مورد نظر را انتخاب کنید. مثلا سایز پروفیلی که از آن برای اتصال ستون استفاده می‌کنیم، با پروفیلی که در قسمت فونداسیون کاربرد دارد، کاملا متفاوت خواهد بود.

نتیجه گیری

همه مهندسین با اهمیت فراوان نبشی کشی در ساختمان (Application of angle bar)، آشنا هستند و می‌دانند که سهل انگاری در این قسمت پروژه، نتایج زیان بار و غیر قابل جبرانی را به همراه دارد. اما علاوه بر توجه به نبشی کشی، توجه به استانداردها و ضوابط آن، یکی از مهم‌ترین موضوعات برای رسیدن به نتیجه مطلوب است. استفاده از وال پست‌ها و پروفیل‌های بی کیفیت می‌تواند عمر نبشی‌کشی را کوتاه کرده و در نتیجه جان ساکنان ساختمان را به خطر بیندازد.