فواید بازیافت ضایعات آهن چیست؟

هر سال میزان قابل توجهی از منابع و هزینه‌های یک کشور صرف ساختن محصولات و صنایع مورد نیاز مردم می‌شود. اگر قرار باشد تمام این منابع را تنها یک بار مصرف کنیم، علاوه بر صرف هزینه بالا شدت منابع به حدی زیاد می‌شود که در آینده ممکن است با کمبود منابع و محدودیت‌های فراوان دیگر مواجه شویم. در نتیجه بازیافت سرمایه‌های تجدید ناپذیر مثل ضایعات آهن (Iron Recycle)، دغدغه بسیاری از کشورها شده است. در این مقاله تلاش کرده‌ایم شما را با روند جمع‌آوری و بازیافت آهن آشنا کنیم.  

قراضه آهن چیست؟

همیشه در تولید فولاد و چدن با تولیدات معیوب مواجه می‌شویم، به این تولیدات معیوب قراضه آهن می‌گویند. در واقع این قطعات در پروسه تولید صنایع مختلف و کارخانجات آن‌ها ایجاد می‌شوند. بخش زیادی از این ضایعات به ابزار و وسایل آهنی فرسوده بدون استفاده برمی‌گردد که در خانه و کارخانه‌ها وجود دارند. از مهم‌ترین این موارد بدنه اتومبیل‌های تصادفی هستند.

اما نکته مهم در مورد ضایعات فلزی این است که برخلاف زباله‌ها به چرخه تولید برمی‌گردند و همین باعث شده افراد زیادی به جمع‌آوری ضایعات آهن بپردازند. همچنین آهن قراضه ارزش پولی بالایی نیز دارد.

آهن قراضه‌ها ابتدا در محلی جمع‌آوری می‌شوند و پس از آن برای عملیات ذوب و تولید یک محصول جدید به کارخانه‌ها برده می‌شوند.

فواید استفاده از ضایعات آهن

فواید استفاده از ضایعات فلزی و بازیافت آن آنقدر بالاست که هزینه‌های کلان راه‌اندازی کارخانه‌های بازیافت و کوره‌ها را توجیه کرده است.

فلز آهن از سنگ معدن استخراج شده و به دو صورت آلیاژ و خالص در صنعت‌های مختلف استفاده می‌شود. بازیافت آهن قراضه باعث می‌شود هزینه‌های تولید محصولات فولادی کاهش پیدا کند. همچنین استخراج آهن از سنگ معدن سبب تولید گازهای سمی می‌شود که سلامت انسان و محیط زیست را به خطر می‌اندازد. از طرف دیگر حجم زیادی از ضایعات شهری را آهن قراضه تشکیل می‌دهد، بازیافت این مواد باعث کاهش آسیب به محیط زیست می‌شود.

همه این فواید گواهی بر تاثیر مثبت و شگرف بازیافت آهن در چرخه تولید است.

کاربرد ضایعات آهن در مصارف خانگی

قطعات آهنی که در لوازم خانگی استفاده می‌شود مانند بسیاری از ظروف آهنی، از آهن قراضه تولید می‌شوند. استفاده از آهن قراضه هزینه کمتری برای تولید کننده‌ها به همراه دارد. اجناسی چون مبلمان، میزها، نیمکت‌ها و… نیز از قراضه‌های آهن تولید می‌شوند و به آن‌ها عمری دوباره می‌دهند. اگر بازیافت فلزات آهنی صورت بگیرد دیگر نیازی به استخراج آهن اضافی برای تولید فلزات جدید و محصولات جدید نیست.

کاربرد ضایعات آهن در هنر

بسیاری از هنرمندان با به کارگیری ضایعات آهن، مجسمه و آثار هنری فوق‌العاده‌ای خلق می‌کنند. بعضی از آثار هنری سه بعدی را می‌توان در پارک‌ها، مکان‌های تفریحی و عمومی، محیط‌های اداری و… مشاهده کرد. از این ضایعات می‌توان در ساخت فلزات تزئینی، زیورآلات و… نیز استفاده کرد.

قیمت روز انواع ضایعات آهن اصفهان

قیمت‌های آهن قراضه ثابت نیست. عوامل زیادی با گذشتن زمان و بالا رفتن تورم در تغییر قیمت‌ روز آهن مشهد و به تبع آن ضایعات آهن مؤثر است.

از دلایل تغییر قیمت مداوم قراضه آهن می‌توان به عواملی چون نوع فلز، کیفیت آن و حتی موقعیت جغرافیایی اشاره کرد. همه این موارد در قیمت ضایعات آهن تاثیر زیادیدارد.

تاثیر موقعیت جغرافیایی

برای روشن شدن این موضوع و شرح آن می‌توان از چند مثال کمک گرفت. شاید شنیده باشید که می‌گویند بهتر است از شهرهای شمالی کشور خودرو، خریداری نشود. دلیل این مطلب شرجی بودن هوای این مناطق است. زیرا رطوبت‌های افراطی موجود در آن مناطق در روند و کارکرد خودروها و در کل همه ابزارآلات آنجا تاثیر می‌گذارد.

در نتیجه رطوبت موجود در آنجا، کارکرد و روند ماشین آلات، تحت تاثیر قرار می‌گیرد. پس می‌توان گفت در اثر رطوبت بالا آهن خودروها فرسوده می‌شوند و برای بازیافت مناسب نیستند.

در مراکز خرید قراضه‌های آهنی ملاک‌هایی وجود دارد که سبب ایجاد نوسانات پیوسته در قیمت و نرخ ضایعات فلزی می‌شود. با وجود تمام این موارد این صنعت روز به روز در حال رشد و پیشرفت است.

[read_more_progy id=’1527′]

معایب استفاده از قراضه آهن

ضایعات آهن و مواد خطرناکی توسط رادیو اکتیو در صنعت تولید می‌شود. این پرتوها سبب بروز حوادث آسیب زننده و حتی مرگبار می‌شوند. مواد و فلزات سمی موجود در بین این قراضه‌ها می‌توانند خطرات جبران ناپذیری داشته و سلامت انسان و محیط زیست را به خطر بیندازند.

فواید بازیافت آهن قراضه

به طور مختصر می‌توان فواید بازیافت آهن قراضه را در موارد زیر شمرد:

• صرفه جویی ۷۵ درصدی انرژی
• صرفه جویی ۹۰ درصدی مواد اولیه
• کم شدن ۸۶ درصدی آلودگی هوا
• کم شدن ۴۰ درصد از مصرف آب
• کم شدن ۷۶ درصد از آلودگی آب
• کم شدن ۹۷ درصد از ضایعات معادن
• صرفه جویی ۹۵ درصدی و شگفت انگیز انرژی در مصرف آلومینیوم
• کاهش ۸۵ درصدی انرژي در مصرف مس
• کاهش ۶۵ درصدی انرژی در مصرف سرب

مراحل بازیافت آهن قراضه

بازیافت آهن قراضه عموما طی سه مرحله صورت می‌گیرد.

مرحله اول یعنی جمع‌آوری ضایعات

قدم اول در بازیافت و فراوری مجدد ضایعات آهن، جمع‌آوری آن‌ها است. در بیان ساده قراضه به قطعات فلزی‌ای گفته می‌شود که قبلا برای ساختن محصولات مختلف در کارخانه‌ها استفاده می‌شده اما حالا دیگر قابل استفاده نیست.  ضایعات آهن را می‌توان از همان کارخانه‌ها، صنایع مختلف، مغازه‌ها و حتی خانه‌های مردم جمع کرد.

پس از گردآوری ضایعات، نوبت به تفکیک قراضه‌ها از هم می‌رسد. یعنی باید ضایعات آلومینیوم، مس، آهن و دیگر مواد مخلوط با آن‌ها از یکدیگر تفکیک شوند. این مسئله در سایر فلزات و آلیاژهای فلزی نیز صادق است. جدا کردن، شرط ضروری بازیافت هر ماده، برای استفاده بهینه از آن‌ها در مراحل بعد است.

ضرورت تفکیک چیست و چگونه صورت می‌گیرد؟

در پاسخ به این سؤال باید گفت، اهمیت جداسازی زباله‌های قابل بازیافت و زباله‌های غیر قابل بازیافت واضح است. اما در مرحله بعد آن ضروری است زباله‌های قابل بازیافت نیز با در نظر گرفتن جنس آن‌ها از هم تفکیک شوند. این کار سبب می‌شود تا در مرحله‌های بعد که کوره‌های ذوب فلزات به منظور فراوری مجدد ضایعات آهن، آن‌ها را ذوب می‌کند جلو افتاده باشیم و ضایعات مشخص باشند.

تفکیک ضایعات آهن به دو صورت ممکن است. در اولین حالت مردم و صنایع نقش دارند و می‌توانند برای سهیم بودن در حرکتی سودمند و اقتصاد کشود، ضایعات را از همان مبدا جداسازی کنند. این تفکیک از طریق سطل‌های مخصوص جداسازی انجام می‌گیرد و بسیار مفیدتر از تفکیک در مقصد خواهد بود.

در حالت دوم ضایعات به وسیله کارگاه‌های فراوری و بازیافت جمع می‌شود و بعد از انتقال به انبارهای مخصوصشان تفکیک می‌شوند. در مراکز بازیافتی قراضه‌های خریداری شده انباشته و سپس به کوره‌های ذوب منتقل می‌شوند.

مرحله دوم یا همان ذوب و فراوری قراضه‌ها

برای استفاده دوباره از قراضه‌های آهنی، آن‌ها را با توجه به اشکالشان طبقه بندی می‌کنند. از خرده‌های فلزی گرفته تا میله‌ها، قوطی‌ها، ورقه‌ها و… . همه در دسته بندی‌های مشخص قرار می‌گیرند و آماده بازیافت می‌شوند.

پس از دسته بندی بر اساس جنس ضایعات، آن‌ها را وارد کوره‌های ذوب فلزات و دستگاه‌های مرتبط با آن می‌کنند. در کوره‌ها با وارد کردن دمای بسیار بالا و در شرایط ویژه قراضه‌ها ذوب می‌شوند و کارگران آن‌ها را در قالب‌های تعیین شده تزریق می‌کنند. با همین روش سالیانه می‌توان در مقدار زیادی از هزینه‌ها و منابع مختلف صرفه جویی کرد. با این صرفه جویی به اقتصاد کشور نیز کمک شایانی می‌شود.

البته باید این نکته را خاطر نشان کرد که این عملیات بازیافت و فراوری بسیار مهم‌تر و پیچیده‌تر از آن چیزی است که نشان می‌دهد.

کوره‌های مختلفی با تکنولوژی‌های مختلف برای ذوب ضایعات آهن وجود دارند. مثل کوره‌های القایی، کوره‌های قوس الکتریکی و… . برای انواع مختلفی از فلز‌ها مثل روی، فولاد، آهن، مس، آلومینیوم، طلا، نقره و… کوره‌های اختصاصی وجود دارد. دلیل اختصاصی کردن این کوره‌ها برای هر کدام از فلزات شرایط ویژه‌ای است که باید برای هر فلز جداگانه وجود داشته باشد.

[cta_progy text=”لیست قیمت روز و خرید انواع تیرآهن ” link=”https://fooladfartak.com/product-category/girder/”]

مرحله سوم یعنی بازگشت به کارخانه

ضایعات آهن طی این فرآیند‌ها و با گذشتن از کوره‌ها و دستگاه‌ها قالب بندی می‌شوند، به کارخانه‌هایی که از آن‌ها در مصارف گوناگون می‌توانند بهره بگیرند ارسال می‌شوند. به عنوان مثال از فلزات آلومینیومی و آهنی بازیافت شده می‌توان در صنعت ساخت و ساز بهره گرفت. در نتیجه طی مراحل گوناگون و هماهنگ‌سازی‌های متعدد با شرکت‌ها و کارخانجات هدف این ضایعات ارسال می‌شوند و مورد استفاده مجدد قرار می‌گیرند.

از فلزات و دیگر محصولات می‌توان به آلیاژها و مواد فولادی اشاره کرد که در کوره‌های مخصوص ضایعات آهن فرآوری می‌شوند. این کوره‌های مخصوص منسوب به کوره‌های قوس الکتریکی هستند که این مواد را بازیافت می‌کنند.

مورد معمولی دیگر که می‌توان به آن اشاره کرد، فرآورده‌های بازیابی شده مسی هستند که در ساخت و تولید تجهیزات مختلف می‌توان از آن‌ استفاده کرد.

در آخر

ضایعات فلزی به دلیل آنکه باعث کاهش مصرف انرژی و هزینه در تولید مقاطع فولادی و آلیاژها می‌شود، دارای اهمیت بسیار بالایی است. در این مطلب مراحل، نکات، مضرات و فواید بازیافت ضایعات فلزی (Iron Recycle) بیان شد تا اطلاعات جامع و کاملی در این باره داشته باشید. اهمیت این قراضه‌ها در چرخه بازیافت و تولید در عموم کشورهای جهان درحال  بررسی است. خوشبختانه این امر سبب اشتغال زایی برای افراد زیادی شده است.

از آنجا که همه ما به عنوان شهروندان زمین موظف هستیم در حفظ محیط زیست تلاش کرده و سهم خود را به عمل آوریم، می‌توانیم در تفکیک و جداسازی ضایعات آهن در مبدا بکوشیم زیرا از مهم‌ترین فواید بازیافت این ضایعات کاهش آسیب‌های وارده بر محیط زیست است.